Fethi Naci'nin Anısına

Yaşar Kemal ile Fethi Naci arasındaki ilişki, bir romancı ile bir eleştirmen arasında çok sık karşılaşılmayan bir ilişkidir. Dostluğun yanı sıra, eleştirmenin büyük romancıyı daha ilk yapıtlarından (örneğin, Teneke’den) itibaren adım adım izlediğini, onun her romanı üzerine yazdığını (her zaman övgü değil) görüyoruz. Eğer Fethi Naci’nin bir romancısı olduysa bu kuşkusuz Yaşar Kemal’dir. Fethi Naci’nin üzerinde en çok yazdığı Yaşar Kemal’den,

a) Yılanı Öldürseler ve Ağrı Dağı Efsanesi’nin Kore dilindeki çevirisi (İkisi bir arada), Moonji Publishing, 2005, imzalı.

b) Yılanı Öldürseler’in yeni baskısı YKY, 2007 (A. Dino’nun desenleriyle), imzalı. c) Bir Ada Hikâyesi’nin el yazısı birinci sayfası.

a) Ağrı Dağı Efsanesi Adam Yayınları, 1996 (A. Dino’nun resimleriyle Özel Baskı) İmzalı. 

b) Abidin Dino’nun, Ağrı Dağı Efsanesi için yaptığı bir desen. Renkli gazlı kalem, 24 x 18 cm., imzalı.

İki imzalı kitap ve Abidin Dino’nun iki ozgun deseni:

a) Rahatı Kaçan Ağaç

Şairin ilk kitabı 1961’de Yeditepe tarafıdan yayılanan ikinci baskısı. Kapak: Abidin Dino. Fethi Naci’ye imzalı

b) Tanıdık Dünya

Şairin, Abidin Dino’nun siyah - beyaz desen - muhurleriyle bezeli son kitabı Adam Yayınları 1984. Fethi Naci’ye ithaflı. Kitap bafltan sona Fethi Naci’nin okuma notlarınla dolu. Abidin Dino’nun iki siyah - beyazıyla.

Fethi Naci ile Ferit Edgü çok genç yaşlarda (Naci 27, Edgü 18 yaşındayken) tanışmışlar ve dostlukları, Fethi Naci’nin ölümüne değin sürmüştür. Bu dostluk bir yazar - eleştirmen dostluğu değil, kitaplar kadar içkinin, Bodrum’un, mavi denizlerin paylaşılmış dostluğudur. Fethi Naci, Ferit Edgü ve yazdıklarıyla ilgili birçok yazı yazmıştır. Ferit Edgü’nün Fethi Naci için yazdığı ilk yazı (Fethi Naci’yi Görüyorum) ünlü eleştirmenin Yetmişinci Yaş Günü dolayısıyla Semih Gümüş’ün editörlüğünde Oğlak Yayınları tarafından yayımlanan Fethi Naci’ye Armağan kitabı için kaleme alınmıştır (1997). 

O (Hakkâri’de Bir Mevsim) romanının ilk baskısı. (Kapak: Abidin Dino) Ada Yayınları, 1976. İmzalı. Bu romanın Çince çevirisi. imzalı. 

a) Kitap ve Ressamın Öyküsü Kapak ve sayfa düzeni: Bülent Erkmen. Özel baskı. Tümü numaralandırılmış 550 adet. Ada Yayınları, 1991. 

b) Dağ Şiirleri Kapak ve sayfa düzeni: Erkal Yavi. Özel baskı. P Kitaplığı, 1999. 

c) Duo Bülent Erkmen’in bir önerisi üzerine, Genco Erkal (Oyuncu), Ferit Edgü (Yazar), Ani Çevikyan (Fotoğrafçı), Bülent Erkmen (Grafik Sanatçısı)’in ortaya koydukları bir kitap. DUO, Ofset Yapımevi, 1996, tümü satışdışı tutulmuş ve numaralandırılmış .... adetten ....’ı. Yazarı tarafından imzalı.

d) Ah Min-el Aşk Ada Yayınları, 1978, imzalı. Ferit Edgü’nün ilk şiir kitabı. Numaralandırılmış özel baskı

Ferit Edgü & Bülent Erkmen işbirliğinden doğmuş, yazarın daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış, öykü, şiir, çeviri ve aforizmalarından oluşan tümü 41 adet gerçekleştirilip numaralanmış ve satış dışı tutulmuş 7 kitap. Ofset Yapımevi, 2004, 2005, 2006, 2007. 

a) Nobel odullu yazarımızın İstanbul başlıklı kitabının İspanyolca cevirisi: Estambul Literatura Mondadori, 2006. ‹mzal›.

b) Masumiyet Müzesi’nden bir sayfa. imzalı

Küçük kız kardeşi Aliye Berger’e mektup, 6 Aralık 1931 günlü yazdığı Fransızca mektup 9 yaprak. Halikarnas Balıkçısı, Şakir Paşa’nın altı çocuğundan biri, büyük erkek oğludur. 6 Aralık 1931 tarihli bu mektup en büyük erkek kardeşten, en küçük kız kardeşe (Aliye Şakir’e) yazılmıştır. Mektup yazıldığında Halikarnas Balıkçısı 41, Aliye Berger 28 yaşındadır. Roman ve öyküleri gibi, mektuplarını da büyük bir coşkuyla yazan Halikarnas Balıkçısı’nın kız kardeşlerine, yakın dostlarına yazdığı bazı mektuplar küçük bir kitap oylumundadır. 

a) André Velter Şiir (55 x 37 cm.) André Velter, son dönem Fransız şiirinin önde gelenlerinden bir isim. Abidin Dino ile 1980’lerin başlarında dostluk kurmuş, birlikte ortak çalışmışlar ve 1990 yılında France Culture Radyosu için Abidin’le bir nehir söyleşi gerçekleştirmiştir. Bu söyleşinin çevirisi Abidin Dino’nun ölümünden sonra yayımlanan Kısa Hayat Öyküm (YKY, 1995) adlı kitabında yer almaktadır. André Velter’in bu şiiri, Abidin’in el desenlerinden esinlenmiş ve Abidin’in bir el kompozisyonu içinde, şairin ve ressamın dostları için 50 adet basılıp tümü her ikisi tarafından imzalanmıştır.

b)  Parmaklar Gravür (17 x 12 cm), imzalı. “Parmaklar, yalnızca parmaklar avı ve gölgeyi uçuran, kaçıp kurtulan parmaklar ve parmak gibi coşan delice Tanrı’nın elinin dışında, okşama için parmaklar, sapkınlık için avuç alabildiğine: parmaklar, yalnızca parmaklar”

Çeviren: Samih Rifat Baskı: Paris, 1989 (Bkz. Abidin Dino Bir Dünya, Sergi Kataloğu, SSM, 2007 sy. 136)

“1950 Kuşağı” Türk edebiyatında bir yeniliğin, köklü bir değişimin simgesidir. Köy edebiyatına ve sığ bir toplumun gerçekçi sanat anlayışına karşı çıkan bu kuşağın yazarları, yepyeni bir dil yaratmış ve her biri kendi kişisel üslûplarını geliştirmişlerdir. İlk kitaplarını yayımlamalarından bugüne, yarım yüzyıl geçmiş olan “50 Kuşağı”ndan bugün dördü aramızda olmayan yedi öykü yazarıyla, bir şairinin imzalı kitaplarıyla el yazısı şiir, öykü ve metinlerini, onları birbirinden ayırmamak için topluca sunuyoruz.

ONAT KUTLAR

a) İshak a Dergisi Yayınları, 1959, imzalı.

b) Kürk Mantolu Madonna F. Naci’ye Synopsis 5 sayfa elyazması. 

ORHAN DURU

c) 19 Nisan tarihli ajanda sayfasında eski ve yeni Türkçe yazılar.

d) Yazarın çizdiği Fethi Naci Portresi Desen. 

TAHSİN YÜCEL

e) Aykırı Öyküler Can Yayınları, 1997, imzalı.

f) İnsanlık Güldürüsü’nde Yüzler ve Bildiriler YKY, 1997, imzalı. 

AHMET OKTAY

g) Kaç Kişiyiz Kendimizde İthaki Yayınları, 2007, imzalı.

h) El yazısı ile Ne Zaman Göreceğim Bu düşü başlıklı şiiri.

DEMİR ÖZLÜ

ı) Bir Küçük Burjuvanın Gençlik Yılları Derinlik Yayınları, 1979, imzalı.

i) Alsancak Garındaki Tren başlıklı öyküsü, el yazması 5 sayfa. 

FERİT EDGÜ

j) Kaçkınlar (1954) Sel Yayıncılık, 2009, imzalı.

k) Fethi Naci’yi Görüyorum başlıklı el yazması 11 sayfa. 

ERDAL ÖZ Kanayan Cem Yayınevi, 1973 Fethi Naci’ye imzalı. 

ADNAN ÖZYALÇINER

l) Panayır, yazarın ilk kitabının 50. Yıl baskısı. İmzalı.

m) Serçeyi Uçurmak başlıklı 11 sayfa manuscrit.

İKİ ÖZGÜN BASKI, BİR DESEN

a) İşkence Taş baskısı (28,5 x 21 cm.), imzalı.

b) Uzun Yürüyüş İpek baskı 14 30 Mühürlü (63 x 47 cm.), mühürlü. 

c) Deniz Küstü Çini mür. (26,5 x 19 cm.), imzalı.

EL DESENLİ 3 TABAK İKSV için gerçekleştirilmiş 3 adet el desenli tabak. Özel kutusu içinde. 

EL YAZISI ŞİİRLER VE DESENLİ BİR TABAK Ünlü ressamımızın eski ve yeni yazıyla kaleme aldığı bazı şiirlerin değişik varyasyonları. 

BİR DEFTER, BİR KATALOG 

a) Büyükada Defteri (Fransızca metin, metne eşlik eden 6 desen) Temmuz 1974 tarihli. 

b) 1972’de Paris’te Katia Granoff galerisinde açtığı Portreler sergisinin kataloğu. Ferit Edgü’ye imzalı

BİR KATALOG,  BİR ÖZGÜN BASKI 

a) Ferit Edgü’nün metnini yazdığı Cin ile Peri sergisinin yazar ve sanatçı tarafından imzalı kataloğu Apel, 2004.

b) 1 adet Taş baskısı, (49 x 33 cm.), imzalı.

İKİ ALBÜM, BİR ÖZGÜN BASKI

a) İnadına Yurdaer (Yurdaer Relentlessly) YKY, 2006 (Türkçe ve İngilizce), imzalı.

b) Karagöz (Hayal ve Gerçek) Sayılı A.Ş., 1987, imzalı. 

c) Kompozisyon İpek baskı 1997 (48 x 62 cm.), imzalı.

BASKI BAŞYAPITI BİR KİTAP VE OLAĞANÜSTÜ BİR DESEN

a) Desen, (25 x 42 cm.) çini mürekkebi 1978, ithaflı, imzalı.

b) Can Yücel’in Rengâhenk kitabının Burhan Uygur tarafından baştan sonra renkli olarak resimlendirilmiş nüshasının tıpkıbasımı İKSV tarafından 550 adet basılmış ve tümü numaralanmıştır. 

a) Oyuncular (Players) albumunun ithaflı nüshası, 1988, Galeri Nev Yay. İmzalı.

b) Maske Desen (62,5 x 47,5 cm.), imzal

Türk şiirinin büyük ustası İlhan Berk, tüm yaşamı boyunca ressamların yakın dostu olmuş, birçoğu üzerine şiirler, yazılar yazmış ve günü geldi¤inde kendisi de fırçalara, boyalara sarılıp resimler yapmıştır. Hemen hemen tüm resimlerinde kadın bedenini konu alan, onu değişik konumlarda, kendine has bir üslûp içinde çizip boyayan bu şair ressamımızın elinden çıkan, 18. yüzyıla tarihlenen, kadife ciltli bir remil defterinin sayfalarına çizdi¤i renkli ve siyah-beyaz, değişik tekniklerde tümü imzalı 32 adet resim.

Albüm Katlamalı bir Japon defterine, sanatcının cini murekkebiyle gerçeklefltirdiği bir hat - resim. Berlin, 1990, İmzalı.

İdeogram 1989 Çini mürekkebi

Guillaume Tell - Apollinaire 1968 Karıflık teknik

TÜM BİR

Norveç. Kapakları yeşil, beyaz, sarı, kırmızı ve kobalt mavisi renkte transparan mine tekniğiyle işli. Kristal gövdesi kesme tekniğiyle geometrik desenler işli. 20. yüzyıl. 925 ayar.

PROFESYONEL YAŞAMI KAPSAYAN BİR KİTAP VE BİR TAŞBASKISI 

a) Sanatçının yurtiçi ve yurtdışındaki belli başlı tiyatro çalışmalarını kapsayan Tiyatroda Mekân ve İnsan kitabı. Maya Kitap, 2003, imzalı.

b)  Oturanlar II Taş baskısı (60 x 49 cm.), imzalı.

a) Beşli Figür

b) Üçlü Figür

Liman

Siyah - beyaz fotoğraf. İmzalı.

Amerika’da yaşayan, fotoğrafları bu ülkenin çeşitli kurum ve müzelerinde yer alan fotoğrafçı ve sanat filmleri yönetmeni Sedat Pakay’dan ikon olmuş bir siyah - beyaz fotoğraf: Smiling Boy İstanbul, 1966 tarihli ve imzalı.

91 YAŞINI İDRAK ETMİŞ GERÇEK BİR RESSAM, ADNAN VARINCA’NIN ÇOK ESKİ GÜNLERDEN (1970’LER) İKİ ALÇAK GÖNÜLLÜ DESENİ:

a) Köpeğim Guaş

b) Tuzla’daki Ağaç Çini mürekkebi

a) Kaos ve Oluşum II Bilim ve Sanat Galerisi, 2003, imzalı.

b) Gün Düşleri Bilim ve Sanat Galerisi Kataloğu, 2006, imzalı.

c) Kompozisyon Kâğıt üzerine yağlıboya, imzal

10 GRAVÜR (İKİNCİ EL BASKILAR)

a) Otoportre Gravür

b) Büyükada fiakir Paşa Köşkünün Yatak Odası Gravür

c) Balıkçı ve Bahçesi Gravür

a) Bolu Pazarı Gravür

b) Eskici Gravür

c) Bahçe Gravür

4 adet İstanbul gravürü

Gravürler Albüm II

a) Abidin Dino / Fotoğraflar: Ara Güler Gören Gözler için Fikret Muallâ Cem Yayınevi, 1980.

b) Dino’lara yazılmış 11 kartpostal Abidin Dino ile Fikret Muallâ’nın dostlukları çok erken yaşlarda başlar. Abidin, kendisinden sekiz yaş büyük Fikret Muallâ’ya, gerek Türkiye’de gerek Fransa’da ne zaman başı belaya girdiyse yardımcı olmuş, bu uslanmaz anarşist bohemi, polisin elinden kurtarmış, kezâ akıl hastanelerinde de denebilir ki tek kurtarıcısı olmuştur. Fikret Muallâ’nın ölümünden sonra kaleme aldığı Gören Göz İçin Fikret Muallâ, kitabında, dostunun yaşamıyla sanatına, öylesine bir ışık tutmuştur. Ülkemiz sanat yazınında bir örneği olmayan, yayımlandığı dönemin kısıtlı koşullarında basılan bu kitabın daha sonra yeni baskısı yapılmıştır. Burada, kitabın ilk baskısına, Fikret Muallâ’nın 1959 - 62 yılları arasında Dino’lara Fransa’nın güneyinden yazdığı 11 kartpostal eşlik ediyor. (Bkz. Fikret Muallâ: Dostlara Mektuplar, YKY 1995, sy. 63 - 82). 

a) Ferit Edgü: Ergin İnan. Almanca. Ada Yayınları, 1988.

b) Ergin İnan El Görür Albüm. Sanatçının tümü imzalı ve numaralandırılmış 12 renkli resminin tıpkı basımı

Böcekler 1977 Gravür 7 / 20

a) Albüm 10 adet desenin tıpkıbasımı (Galeri MD Yayınları, 1988)

b) 1960’lardan bir desen

EvTaş baskısı Paris, 1951 imzalı

Fethi Naci, Giresunlu Karpuzcu Fethi Aga’nın oğlu olmakla övünürdü. Oya Katoğlu, dostu “Karpuzcu Fethi Aga’nın oğlu küçük Naci’yi” Giresun’daki babasının karpuz sergisinde düşlemiş bu resminde. Kâğıt üzerine akrilik, 2009, imzalı. Resmin arkasında: “Küçük Okur Aziz Fethi Naci’nin anısına” sözcükleri yer alıyor.

2 adet figürlü tabak

a) Nazım Hikmet Portresi Tükenmez kalem desen

b) Albüm: Sanatçının, Paris’te, 17 Nisan 1961 günü modelden gerçekleştirdiği 14 Nazım Hikmet portresinin tıpkıbasımı.

Üç Desen:

a) Tekne 1972

b) Balık 1975

c) Çıplak 1984 Kuruboya

Atlılarİpek baskı

Gülriz Sururi Portresi Karakalem

Sanatçının 1977 yılında gerçeklefltirdi¤i 4 İpek baskı. 24/100 no’lu baskılar, imzalı.

BİR KİTAP VE DESENLİ İKİ MEKTUP

Sanatseverlerimizin Santral İstanbul’daki görkemli sergisiyle keşfettikleri, yarım yüzyıldır Paris’te yaşayan Yüksel Arslan üzerine Ferit Edgü’nün 1982 yılında Türkçe ve Fransızca yayımlanmış Arslan kitabının yazar tarafından sanatçıya, sanatçı tarafından yazara ithaf edilmiş bir “tuhaf” baskısı. Çift ithaflı ve imzalı. Kitaba, Yüksel Arslan’ın Ekim 1960 tarihinde yazar dostuna yazdığı resimli iki mektup eşlik ediyor

Fethi Naci Portresi 7 Mart 75 tarihli Karakalem

a) Balıkla Sevişme Taş baskısı

b) Şair dostu Metin Eloğlu’nun Rüzgârekmek kitabı için yaptığı kapak taslağı: Kozalak, kâğıt üzerine yağlıboya,

Desen Genç Kız

Karakalem

Yağlıboya