HÜSEYİN ZEKAİ PAŞA - İNCİRLİ NATÜRMORT

HÜSEYİN ZEKAİ PAŞA 1860-1919

İncirli Natürmort

Eski Türkçe ve Fransızca imzalı

27 Ağustos Rumi 1326 (1910) tarihli

Tuval üzerine yağlıboya

Restore edilmiş

46 x 55 cm

 

HÜSEYİN ZEKAİ PAŞA 1860-1919

Türk resimlerinin en kuvvetli kurucularından 1883’de Hüseyin Zekai Paşa, Harbiye

Mektebi’nin piyade sınıfı mezunlarındandı. Hüseyin Zekai Paşa’nın resim yeteneği

Harbiye Mektebi’nde (Kuleli Askeri Lisesi), Osman Nuri Paşa ve Şeker Ahmed

Paşa’nın resim derslerinde ortaya çıktı. 1882’de öğrenciyken yaptığı, yaz mevsiminde

Boğaziçi’nin donanma gecesindeki halini konu alan tablo, mektep nazırlığı tarafından

saraya takdim edildi. Sultan II. Abdülhamid’in takdirini kazandı. Bu başarısıyla, 1883’de

Şeker Ahmed Paşa’nın yanına hünkar yaveri olarak atandı. Mütevazi tavrıyla tanınan

Zekai Paşa’nın saraydaki hayatı oldukça sessizdi. 1906’da Şeker Ahmed Paşa’nin

ardından saray ressamlığına ve yabancı konuklar teşrifatçılığına atandı. Hüseyin Zekai

Paşa, Askeri inşaat Komisyonu reisliği görevinde bulundu. Yıldız Sarayı’nda, Mahmut

Şevket Paşa denetimi altında düzenlenmekte olan “Esleha Müzesi” komisyonunda üye

olarak görev yaptı. Bu yıllarda, Alman İmparator’u Wilhelm’in Suriye gezisine, asar-

1 antika mütehassısı olarak katıldı. 1913’te “ Mübeccel Hazineler” adlı, eski eserleri

inceleyen kitabını tamamladı. Hüseyin Zekai Paşa, batı sanatkarlarını, Rönesans dönemi

sanatçılarının eserlerini dikkatle inceleyerek, onların sanat tarz ve üsluplarını öğrendi.

Avrupa’ya gitmemiş olsa da, olağanüstü bilgisi ve birikimi vardı. Resim çalışmalarında

fotoğraflardan da yararlanırdı. Manzara tabloları empresyonist bir seziş ile açık havanın

ferahlığına ve tabiatın gösterdiği her renk ahengi ile bağlıydı. Seçme renkler kullanmakta

ustaydı. Asker okulu çıkışlı bir sanatçı özelliği gösteren Hüseyin Zekai Paşa göz ve bilek

gücüyle kendi üslubunu başarıyla yarattı. Natürmortları, manzaraları ve mimari anıtlar

karşısında yaptığı görkemli eserleri o dönemi aydınlattı. “Yıldız Sarayı Bahçesi’nden”,

“Söğüt Ertuğrul Gazi Türbesi”, “İstanbul Resim Heykel Müzesi Koleksiyonu’nda bulunan

1905 tarihli Ayasofya Camii Hünkar Mahfili”, “Ayasofya Hünkar Mahfili”, “1904 tarihli

Ayasofya Şadırvanı” ve iş Bankası Koleksiyonu’nda yer alan “Sultan IlI. Ahmet Çeşmesi”,

Sakıp Sabancı Müzesi Koleksiyonu’nda yer alan “Karpuzlu Natürmort”, “Güllü Natürmort”,

“Erenköy’de Köşk”, bu eserlerin başında gelir. Zekai Paşa, eski Türk eserlerine eşyalarına

son derece meraklıydı. Türk eşyalarıyla süslü atölyesi bir müzeyi andırırdı. Oymalar,

yazmalar, tezhipler, divitler ilgi alanı içindeydi.